გაკვეთილის თემა: ენერგიის მუდმივობის კანონი
· სწავლების საფეხური და კლასი: საბაზო, IX კლასი
· საგანი: ფიზიკა
· მასწავლებლის სახელი, გვარი - მარინე მაკრახიძე
· მოსწავლეთა რაოდენობა: 26 მოსწავლე
· გაკვეთილის სასწავლო მიზნები: წინა გაკვეთილზე მიღებული ცოდნის შეჯერება
· განვლილი მასალის განმტკიცება
· ცოდნის დონის შემოწმება
· აზრის თავისუფალი გამოთქმის, სხვისი აზრის მოსმენის კულტურის,
· მსჯელობის ჩვევების გამომუშავება.
· ენერგიის(მექანიკური) თვისებების დადგენა
· ფორმულის გამოყვანა,ლოგიკური მსჯელობის შედეგად
· ექსპერიმენტის ჩატარებიდან გამომდინარე, დაკვირვების აღწერის,შედეგების ანალიზის
· უნარ-ჩვევების განვითარება
· ამოცანების კონსტრუირების ჩვევების ჩამოყალიბება.
ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მისაღწევი შედეგი:
· განასხვავებს მექანიკურ მუშაობას ყოველდღიურ ცხოვრებაში
მიღებული ,,მუშაობის“ ცნებისაგან
· აღწერს კავშირს შესრულებულ მუშაობასა და დახარჯულ ენერგიას შორის ადეკვატურად იყენებს მექანიკური ენერგიის ფორმულას ამოცანების გადასაჭრელად.
· ქმნის მარტივ მოდულს ენერგიის გარდაქმნის სადემონსტაციოდ და აკეთებს პრეზენტაციას.მსჯელობს ენერგიის მუდმივობის შესახებ.
თანმიმდევრობა: გაკვეთილი იწყება საშინაო დავალების შემოწმებით.ვაკეთებ კომენტარს მის გარშემო.ვარკვევ მათ ცოდნას მექანიკური ენერგიების (პოტენციური,კინეტიკური)მიმართ (10წთ)
მოსწავლეებს ეძლევათ შემდეგი კითხვები:
1. თქვენს მაგიდაზე წიგნს რომელი ენერგია აქვს?
2. რას უდრის წიგნის ენერგია
3. თუ ჩამოვარდა წიგნი?რა მოხდება ამ დროს?
4. სად ქრება მისი ენერგია?
მოსწავლეებმა უნდა გამოთქვან ვარაუდი ენერგიის გარდაქმნის შესახებ.(მუშაობა წყვილებში) (5წთ)
შემდეგ მთელ კლასთან ერთად ვიყენებ ორიენტირებულ კითხვის სტრატეგიას და წიგნში განვიხილავ სიტუაციურ ამოცანას. N1 ტექსტში გამოტოვებული ადგილების შევსების შემდეგ კეთდება პრეზენტაცია (5 წთ)
შემდეგ ტარდება მოსწავლეთა ძალებით ექსპერიმენტი: მაქსველის ქანქარის გამოყენებით. წყვილებში იმართება დისკუსია კითხვებზე თავდაპირველ მდგომარეობაში სხეულს რომელი ენერგია აქვს?ზევით აწევის დროს რომელი ენერგია?
რა გარდაქმნებს აქვს ადგილი(ჩამოთვალეთ ჰაერის წინააღმდეგობა არ არის), გამოთვალე კინეტიკური და პოტენციური ენერგიების ჯამი,-სრული მექანიკური ენერგია. მოსწავლეებმა უნდა ჩამოაყალიბონ ენერგიის მუდმივობის კანონი და მოახდინონ მისი ჩაწერა.Eსი =Eპ +Eკ =const.
დაკვირვებიდან და მოძრაობის ხასიათიდან განომდინარე ფორმულის სამართლიანობის შემთხვევებს განიხილავენ(გამორიცხავენ ხახუნს და პლასტიკურ დეფორმაციას) (7წთ)
ექსპერიმენტიდან გამომდინარე (თუნუქის ფირფიტაზე მასიური ფოლადის ბურთის ჩამოვარდნა) მოსწავლეები გამოთქვამენ ვარაუდს ენერგიის გარდაქმნის შესახებ. პასუხს სცემენ კითხვას :რა მოუვიდა თუნუქის ფირფიტას? რას იტყვით თუნუქის შემადგენელი ნაწილების შესახებ? და გამოაქვთ დასკვნა ;აყალიბებენ ენერგიის მუდმივობისა და გარდაქმნის კანონს. ახდენენ ფორმულირებას შინაგანი ენერგიის.
მოსწავლეებს ეძლევათ შემდეგი სამუშაო: დაფაზე დავწერ სიტყვას ,,ენერგია“ ,,მუდმივობა“ ,,გარდაქმნა“ ,,შენახვა“ და ამ სიტყვებით უნდა შეადგინონ ტექსტი. (თავისუფალი წერის სტრატეგია) ეს სამუშაო მიმდინარეობს ჯგუფებში. სამუშაოსთვის ეძლევათ 5წთ. შემდეგ კეთდება პრეზენტაცია.
სანამ მოსწავლეთა ჯგუფები სამუშაოს შესრულებით არიან დაკავებულნი დაფაზე იწერება სიტყვები ჰარმონიული და ენერგიის თვისებები, რომელთა შევსება მოეთხოვება მოსწავლეებს.
აქცენტი კეთდება ენერგიის თვისებებზე-გარდაქმნა ,შენახვა და რომ ენერგია და მუშაობა ჰარმონიული სიდიდეებია.
ენერგიის მუდმივობისა და გარდაქმნის კანონის ცოდნის შემოწმება ხდება ამოცანის ამოხსნით:პიზას კოშკიდან გადმოაგდეს სხეული .პიზას კოშკის სიმაღლე 45 მ.რა სიჩქარით ვარდება სხეული?მოსწავლეები ინდივიდუალურად ხსნიან ამ ამოცანას და აკეთებენ პრეზენტაციას.
ს.დ. : პრაქტიკული სამუშაიოს ჩატარება მოხდება კლასში.
მონაცემების აღრიცხვა.
ანგარიშის დაწერა მოახდენენ სახლში
შეფასება : მოწავლეთა შეფასება ხდება - (განმსაზღვრელი და განმავითარებელი ) ინდივიდუალურად,
წყვილებში,ჯგუფურად, შეფასების რუბრიკას გამოვსახავთ ქულებით
საკლასო მენეჯმენტი: საშინაო დავალება, პრეზენტაცია, ამოცანების ამოხსნა.
საგანმანათლებლო რესურსი: წიგნები, თვალსაჩინოება,ამოცანათა კრებული.
ტექნიკა და ინსტრუმენტები: მაქსველის ქანქარა, თუნუქის ფირფიტა და ფოლადის ბურთულა,
დახრილი სიბრტყე და სხვადასხვა ზომის ბურთები,
ასანთის კოლოფისაგან დამზადებული მოდელი, წყლით
